Leven in Suriname

Hallo lieve allemaal, 

Wat leuk dat jullie allemaal weer klaar zitten voor het volgende verhaal. Inmiddels gaan we al de vierde week in van ons verblijf in Suriname, de tijd vliegt voorbij! 

Ik zal beginnen met een paar punten die in de eerste blog nog niet verteld zijn, maar toch wel belangrijk zijn. 
Ten eerste, het stikt hier van de muggen. Beide zitten we onder de muggenbeten die dikke rode, jeukende(!!) plekken achterlaten. Niet echt charmant. De muggen zijn echt enorm agressief. Je wordt gebeten als je aan de keukentafel zit, als je je aan het omkleden bent en ook als je op het toilet zit. GEK word je ervan!! Inmiddels hebben we van die wierookstokjes gekocht en steken we die maar aan, niet dat het heel goed werkt…
Ten tweede, we hoeven hier maar het huis uit te stappen en we worden na- gesist, getoeterd, gefloten, geroepen noem maar op. Mega irritant! Nou is het hier wel als een compliment bedoelt, we hebben even navraag gedaan bij meerdere taxi chauffeurs en andere Suriname mannen. Mannen hier sissen (echt sissen! Alsof je een kat lokt ofzo) als ze iemand zien die ze leuk vinden. Het doel; dat vrouwen een praatje met ze maken. Ik weet niet of het op deze manier ooit zou lukken, maar misschien onderschat ik de Surinaamse mannen. Het zijn niet alleen geluiden trouwens. We hoeven maar erg langs te lopen of fietsen en we worden schatje, knapperd, lieverd, sexy of “Ooh wat ben je schattig” genoemd. Nou ZO SCHATTIG ZIJN WIJ HELEMAAL NIET. Dat is wat we dan op bepaalde momenten even denken natuurlijk. Of we hieraan kunnen wennen? 
Ten derde, wij wonen hier op de Prinsessenstraat. De Prinsessenstraat staat bekent om de veel stagiaires die er wonen en ook om de vele honden. Deze honden blaffen 24/7. Ik weet niet waar ze die energie vandaan halen, maar de uit-knop hebben we nog niet ontdekt. Vroeg in de ochtend, in de middag, avond en nacht, ze gaan maar door en door en door. Gelukkig begint het wel al enigszins te wennen. Net zoals je went aan een drukke weg naast je kamer. 
Dit was even het frustratie stukje. Voor de rest gaat het hier heel erg goed en hebben we het erg naar ons zin ;). 

Tweede paasdag heeft het hier in Suriname de hele dag geregend. Dikke stortbuien, ondergelopen straten waar je met een rubberbootje, bij wijze van spreken, je overheen zou kunnen vervoeren. Op een moment moesten we wel het huis uit om geld te halen en wat boodschapjes te doen en hebben we al het water in de straten ook even kunnen bewonderen. Eenmaal thuis ging Annelise, een van onze (toen nog) huisgenootjes naar het toilet en bleek daar een enorme kakkerlak te zitten. Deze hebben we, sorry lieve dierenvrienden, met zo’n vergiftigingsspuit aangevallen en hem vervolgens gevangen onder een bakje. Dit alles natuurlijk gillend. Maar trots dat we waren dat we heb hadden natuurlijk! Jammer genoeg bleek dat niet de enige kakkerlak te zijn. In de badkamer hebben we een hele familie kakkerlak ontdekt, vader en moeder plus vijf kinderen die ieder ook weer vijf a zes kinderen bleken te hebben. Mogen jullie thuis in Nederland last hebben van kakkerlakken, neem dan contact met ons op, momenteel laten ze ons niet meer schrikken. 
Na het kakkerlakken incident zijn we in de avond naar de salsa dansschool gegaan. We hebben ons opgegeven voor een basiscursus salsa dansen. Dit bevat salsa op niveau 1 en 2. We hebben twee keer in de week les, op de maandag en de donderdag. Tweede paasdag hebben we de eerste les gehad en het was geweldig!! We hebben een dansleraar, Ietje, en ik kan niet goed beschrijven wat voor een leuke leraar dat is. Hij is heel grappig, geeft de lessen met heel veel passie en plezier, grappen, noem maar op. Je wordt er spontaan helemaal vrolijk van en ik weet zeker dat dit voor iedereen zou gelden, ook voor de mannen! 

In de ochtend op dinsdag zijn we langs de vreemdelingendienst geweest. Wat ze hier doen met je paspoort ter controle geen idee, maar het is geregeld en we mogen hier tot 20 juni blijven. Na hier geweest te zijn zijn we naar de Centrale Markt gegaan. Hier hebben we heerlijke groentes gekocht en fruit en vis en noem maar op. Stukke goedkoper dan bij de supermarkt natuurlijk én veel leuker om hier boodschappen te doen. Alle mensen achter de kraampjes waren heel behulpzaam en wilde ons goed helpen. Af en toe kregen we wel een gekke blik wanneer we vroegen welke groentes welke groente was, maar ze waren blij het ons te kunnen uitleggen. Kleurrijk, gezond, leuke mensen, hier gaan we nog wel eens vaker groentes en fruit halen. 
Na we alle spullen van de markt in de koelkast hadden opgeborgen, hebben we dan ein-de-lijk fietsen weten te regelen! Helemaal happy met onze nieuwe voertuigen. Wel even wennen dat we aan de linkerkant van de weg moeten fietsen. Na de fietsen te hebben geregeld zijn we langs het Psychiatrisch Centrum geweest om hier alvast ons gezicht te laten zien. We hebben kennisgemaakt met het hoofdzuster van de opleiding. We gaan gedurende 11 weken op vier verschillende afdelingen stage mogen lopen. De mannen observatie afdeling (acute opname), langdurige zorg, detoxificatie afdeling en de sociaal psychiatrische dienst. 

Woensdag is dan echt de eerste stagedag begonnen. We keken er wel een beetje tegenop. Na zoveel vrijheid te hebben gehad en van dag tot dag hebben kunnen bedenken wat we dan weer wilde zien en meemaken, was het toch even een stap om om 06.00uur de wekker af te horen gaan. Maar ook hadden we er veel zin in en waren we heel benieuwd naar hoe het eraan toe zou gaan. We kwamen om 07.00uur aan op de stageplek en kregen eerste een rondleiding over het terrein. Rond een uurtje of 09.00 zijn we naar de afdeling gegaan om aan de slag te gaan. We zijn begonnen op de OOBM, Opname Observatie Behandelafdeling mannen. Ze maken hier trouwens per afdeling onderscheidt tussen mannen en vrouwen afdelingen, omdat er anders te veel baby’s zouden komen, is ons verteld. 
De eerste dag hebben we kennis gemaakt met wat mensen die hier op de afdeling werken en met wat patiënten. De eerste kennismaking was met een aardige verpleegkundige heer die zelf in België had gestudeerd en ook in Nederland de psychiatrie had gezien. Hij gaf ons direct aan dat het niet te vergelijken is met de psychiatrie bij ons. Hij was blij te horen dat we in ieder geval beide al wat binnen dit gebied hebben gezien, wij ook. 
Onze huisgenootjes hadden ons al verteld dat het hier heel erg gewaardeerd wordt als je jezelf voorstelt aan alle medewerkers. Vanzelfsprekend natuurlijk ook. Je voorstellen is een ding, maar onthouden hoe de broeders en zusters hier heten is een ander ding. Dat geldt trouwens hetzelfde voor hen. De tweede verpleegkundige met wie wij kennismaakte keek zo angst aanvallig boos en met desinteresse dat we er bang van werden. Lekker begin. Later op de dag bleek dat ze gelukkig een leuke, gezellige verpleegkundige was die ook aan ons het een en ander vroeg.

Op woensdag zijn we samen naar de Wandel Mars gaan kijken. De Wandel Mars is een vierdaagse (5km) maar dan in combinatie met carnaval, muziek en dans, noem maar op. Mensen zetten de auto’s aan de kant van de weg en zitten met zijn alle in de achterbak om te kijken naar de groepen die langskomen. Het was echt heel erg leuk om te zien en mee te maken. We hebben genoten van alle kleuren, muziek en dansen. 

Dag twee hebben we voornamelijk een beetje buiten het kantoor gezeten en gekletst met patiënten en kaartspelletjes gespeeld. Na de stage hebben we wat gerommeld thuis en zijn we vroeg gaan eten waarna we weer naar de salsa zijn gegaan. Weer helemaal goed! In de avond zijn we drankjes gaan doen met Annelise en zijn we hierna uitgegaan. Op de dansvloer hebben we natuurlijk even onze salsa geoefend, we zijn tot de conclusie dat we maar meer moeten oefenen. 

Het weekend hebben we heel relaxt doorgebracht. Geen spannende dingen gepland. Vrijdag hebben we een zwembadabonnement geregeld bij Torarica, een hotel hier in Paramaribo. Echt een heerlijke plek om na stage of op een vrije dag door te brengen en een plons te nemen. De vrijdag hebben we hier dan ook de hele dag doorgebracht. We hebben ‘s avonds gegeten met Annelise, Alayna en Lieke, onze toenmalige huisgenoten. Het was de laatste avond van Annelise en Alyana, die zouden de volgende dag in het vliegtuig stappen, terug naar Nederland. Het was heel gezellig samen de avond door te brengen en hebben nog tot laat zitten kletsen. 
Op zaterdag begon de dag al met regen. Regen, regen en nog meer regen. We hadden bedacht een serie te gaan starten op Netflixs. We hebben gekozen voor Ozark, voor iedereen die het nog niet gezien heeft, wij vinden het een aanrader! We hebben dan ook het hele seizoen in 1 dag afgekeken :). Even leuk om te vermelden hoe wij het nu aanpakken als we een filmpje of serietje opzetten. Annika heeft een boxje mee, echt een heel goed ding, alleen die kan geen contact maken met haar laptop en de laptop geeft niet echt veel geluid. Wel met de telefoon. Nu zetten we dus tegelijkertijd op zowel de laptop als op mijn telefoon de film/ serie aan zodat we dus via de box het geluid hebben. Dit is nog een hele sport, maar na een hele serie Ozark zijn we er erg goed in geworden en weten we het beeld en geluid op dezelfde tijd af te spelen. 
We hadden deze zaterdag eigenlijk afgesproken met Sherida om naar de laatste dag van de Wandel Mars te gaan kijken. Dit is er niet meer van gekomen, omdat zij niet uit het huis kon omdat het zoveel had geregend. Wij zijn toen ook niet meer gegaan. 
Zondag zijn we vroeg naar Torarica gegaan en hebben we hier tot 15.00uur, tot we weer rood waren…, doorgebracht. Heerlijk zo’n dag. 

Maandag begonnen met dan een echte stageweek. (Ik zal dit niet van dag tot dag beschrijven, maar zal de algemene ervaringen beschrijven.)
Deze was al wel beter dan voorgaande dagen qua structuur. De dienst begint om 07.00uur en duurt tot 15.00uur. Elke ochtend wordt er een verdeling gemaakt van wie welke patiënten begeleidt en wie welke taak op zich neemt. Er is iemand voor de keuken, de medicijnen, opnames, noem maar op. De eerste dag werden we ingedeeld samen met een begeleider en vanaf dag twee hadden we al eigen patiënten die we moesten begeleiden. Dit stuk komt wel enigszins overeen met de zorg in Nederland. Je voert gesprekken met de mensen, observeert hun gedrag en aan het eind van de dienst rapporteer je dat en draag je het mondeling over aan de volgende dienst. In de eerste twee dagen hebben we beide al een opname gesprek mogen doen, even spannend wel maar ook gelijk heel leerzaam en je bent ten minste met iets bezig. Op het moment zijn er 28 mannen op de afdeling opgenomen. De werkdruk wordt hier als heel hoog ervaren en dat kunnen wij ons wel voorstellen als je met maar van vier tot zes personeel op 28 man staat. Gemiddeld staan er vier tot zes verpleegkundige op een groep in de dagdienst. Mocht iemand zich ziek hebben gemeld, dan is die ziek en wordt er geen vervanging geregeld. Je moet het doen met de handen die er zijn. Een uur later aankomen op je werk is hier trouwens ook heel normaal. Even een belletje naar de afdeling, haast je niet, no spang. We voelen ons vrij om alles te vragen en te kunnen zeggen op de afdeling. Het duurt soms wel even tot je een reactie krijgt, iedereen praat door elkaar, straks straks is dan het antwoord. Dat is wat ons hier heel erg opvalt. Als je iets vraagt is het straks. Straks ga ik dat doen, straks loop ik mee, straks geef ik feedback over de opname en de rapportages etc. Ook naar patiënten toe is het altijd straks. Door de meeste wordt dit geaccepteerd , andere kunnen er helemaal niets mee en blijven om de 5 minuten vragen. Dit gaat vervolgens irriteren waardoor de straks nog verder uitloopt naar straks naar oh het is er niet meer van gekomen. 
De leeftijd van de mannen die opgenomen zijn op de afdeling zit tussen de 17 en 60. Veel voorkomende ziektebeelden zijn schizofrenie, psychoses, manisch en dit bijna altijd in combinatie met een andere diagnose. 80 procent van de opgenomen mannen gebruiken drugs. Van marihuana tot aan cocaïne, eens per week of elke dag. Op de afdeling mogen ze niet roken en uiteraard geen drugs gebruiken. Voor sommige is dit een hele opgaven. Voor andere zou het een hele opgaven moeten zijn maar lijkt het goed te gaan. We hebben nog niemand met afkickverschijnselen gezien, wat in sommige gevallen wel echt zo zou moeten zijn. Gek natuurlijk, hoe kan dat? Heel simpel, ze doen het waarschijnlijk gewoon stiekem. We hebben al meerdere malen mannen betrapt die stiekem zaten te roken. Hoe ze daar aankomen? Via via via. Allemaal hebben ze wel een mannetje buiten het PCS en komt het toch binnen of verruilen ze dingen onderling. Daarnaast zijn er geen ramen, alleen tralies. Hier kan je gemakkelijk je hand doorheen steken, prima ook om iets af te geven. Je kan ook als je oude, verroeste tralies afbuigt, ontvluchten. Wat dan ook is gebeurd. Spanning en sensatie op de afdeling! Wat wij hele erg knap vonden was dat ten eerste het gat best wel klein was (het waren wel twee lange smalle mannen) en ten tweede dat een van die mannen maar 1 been had! Die meneer bleek al meerdere keren te zijn ontsnapt, ik sta er toch van te kijken hoe je dat doet op 1 been. Een van de mannen (die met 2 benen) werd na twee dagen weer heropgenomen, weer knetter psychotisch natuurlijk.  Zodra mensen hier hun pillen niet innemen vallen ze binnen no time terug. 
Naast het begeleiden van de patiënten en de dagtaak zitten we ook veel voor ons uit te staren. We proberen het zelf wat leuker te maken door wat meer met patiënten te praten en spelletjes te spelen. Op sommige momenten is een uur zo opgevlogen, op andere momenten lijken 5 minuten een uur te duren. 

Op de afdeling hebben ze vier separeer cellen, nog een vijfde separeer die niet officieel een separeer is maar zo wel soms wordt gebruikt en dan zijn er nog acht kamers waar ieder vier bedden staan. In Nederland vind ik de separeer al heftig om te zien, maar hier.. Het stinkt er vreselijk naar urine en ontlasting, het is letterlijk alleen een kale ruimte met een kleine verhoging waar een matras zou liggen, maar die ligt er niet. Mensen zitten hier letterlijk in een soort van cel met tralies als deur.  Eens per dag mogen ze baden. Eten krijgen ze ook in de separeer. Verder zitten zij de hele dag daar en wordt er niet echt naar hun omgekeken. Bizar. 
Persoonlijk vind ik dat mensen hier ook heel snel in een separeer geplaatst worden. Van de week is er tijdens de overdracht van de dienst iemand opgenomen. Deze meneer was psychotisch en hierbij agressief, voornamelijk verbaal. Rust was er totaal niet bij de collega’s en van het een kwam het ander en voor we het wisten werd de patiënt in zijn nek gegrepen, vastgepakt aan handen en voeten en door drie man naar de separeer gebracht. Zoiets zou je nooit zo zien in Nederland. 

Veel voorkomende wanen die psychotische patiënten hier hebben zijn grootheids wanen (“Ik ben de koning, ik ben alles, ik ken de president en als die dit weet.. Ik heb een Engels paspoort, ik ben chef-kok én ingenieur én heb mijn eigen bedrijf in dit én in dat”), religieuze wanen (iedereen is hier God, we zijn er al zeker zes tegengekomen) en paranoïde wanen (patiënten die denken dat ze achtervolgd worden om vermoord te gaan worden). De mannen met religieuze wanen willen ons maar al te graag vertellen dat we moeten bidden en dat God er voor iedereen is. Oh, en omdat ze God zelf zijn weten ze alles en moeten we met ons trouwen, want ze zijn nu eenmaal God en weten dat dat moet. Als je aangeeft dat je niet met ze kan en wil trouwen snappen ze daar niets van, want ze zijn toch God? Dit heb je hetzelfde met de koningen. 
Als vrouwelijke verpleegster krijg je al meer aandacht. Tel daar twee blanke meiden met blonde haren en grijzige/ groenige/ blauwige ogen bij op, dit trekt toch wel de enige aandacht bij het merendeels van de patiënten. Wat ook opvalt is dat de meeste eerste vragen of we uit België komen. Wij vinden dat toch anders qua spraak en accent, maar hier  blijkt dat dus niet zo op te vallen. 
We worden hier aangestaard, in de gaten gehouden, nagelopen, en in een enkel geval vertelt een patiënt dat hij van je houdt en dat hij je in zijn familie wil hebben. Ik zou willen dat me dat een keer in Nederland zou overkomen (gelieve niet binnen een psychiatrische instelling). Al die gebroken harten die we hier achter moeten laten, misschien toch wat meer afstand nemen. 
Ik zou kunnen blijven doorschrijven over de ervaringen op stage, maar ik ga het voor nu hierbij laten. Volgende keer weer andere verhalen. 

Op donderdagavond na de salsa zijn we uitgenodigd om bij mensen, die we kennen van de salsa, iets te komen drinken en vervolgens te gaan dansen in de club. Super gezellig! Hierna werden we ook uitgenodigd om op vrijdag naar een poolparty te gaan. Vrijdag dus weer een feestje gehad. De party werd door een paar mensen georganiseerd bij het ZIN resort, daar heb ik de vorige keer over geschreven. Wij hadden natuurlijk wel onze bikini aangedaan, maar hadden geen handdoek mee.. Waarom niet? Beide hadden we nog geen poolparty meegemaakt en wij dachten dat er wel wat mensen zouden zwemmen maar dat de meeste gewoon uit het water zouden zijn. Nou niet natuurlijk, haha. Gelukkig waren mensen zo lief om hun toch al zeiknatte sneldrogende handdoek met ons te willen delen :). 

Van zaterdag tot zondag zijn we naar Bigipan geweest. We moesten zaterdag om 08.00 uur op de verzamelplaats zijn, omdat we de afgelopen nacht die poolparty hadden gehad waren we best wel brak en zagen we het even niet zo zitten. Gelukkig hebben we heel lang in een busje moeten zitten om er te komen. Raampjes open, hoofd naar het raampje gedraaid en ogen dicht. Onderweg maar Bigipan zijn we een paar keer gestopt. We zijn in Groningen geweest en zijn op de Surinaamse dijk geweest om vanaf hier uit te kijken op de Atlantische Oceaan. Om er te komen hebben we uiteindelijk 6 uur in de bus gezeten en daarna nog een uurtje moeten varen. Bigipan is het grootste meer van Suriname.  Tijdens de trip verbleven we op een huis dat op het water staat, het ziet er echt heel tof uit! We konden kiezen om in een hangmat te slapen of in een bed en we waren heel blij met een bed, gezien de vorige ervaring met slapen in een hangmat. We hebben op de heenweg in de boot al vogels gespot en in de avond zijn we weer op de boot gestapt om naar de vogels te kijken die zich allemaal verzamelde bij hun vaste slaapplaats. We hebben echt fantastisch mooie vogels gezien!! De flamingo, rode Ibus, zee arend, reiger en nog allemaal mooie vogels waarvan ik de naam niet heb onthouden. Het was heel bijzonder hoe de vogels eerst allemaal op soort door het gebied verspreidt waren om vervolgens allemaal op dezelfde plek te gaan slapen. We hebben onze ogen uitgekeken. 
Na het eten zijn we weer in de boot gestapt om kaaimannen te spotten, die hebben we jammer genoeg niet gezien. Het is niet het goede seizoen om die nu tegen te komen. Wel hebben we een slang gezien en aangeraakt! Voelt heel gek, we hadden verwacht dat die wat glibberiger zou zijn maar deze was best ruw. Ook hebben we vliegende vissen gezien en er sprong er natuurlijk een bij ons in de boot. Gelukkig hadden we al vis ervaringen!
Beide waren we na twee avonden stappen en weinig slaap erg moe en zijn we hier op tijd naar bed gegaan. We werden wakker met een veel belovend zonnetje, maar er volgende een enorme stortbui. Deze heeft de hele ochtend aangehouden. Ondanks de regen zijn we toch als echte verwilderde  meiden de boot ingestapt om naar een plek te varen waar we een modderbad konden nemen. Ondanks de regen was het leuk even te doen en te hebben meegemaakt. Op het kamp kregen we lunch en hierna zijn we op de boot gestapt, richting de bus, richting huis. Het was weer droog, maar het mocht niet lang duren tot de regen weer losbarsten. Slim genoeg was ik ook nog eens mijn regenjas vergeten (waarom je er dan een hebt gekocht vraag je je af..). Gelukkig had ik zo’n wegwerp poncho mee, dat heeft de regen een klein beetje tegen weten te houden. Annika had echt een top poncho, ik denk dat zij het droogst was van allemaal. Mochten jullie dus nog iets nodig hebben aan regenspul, contact haar! Met zijn alle helemaal nat (en een paar ook behoorlijk gehumeurd) in de bus naar huis. 

We gaan vanavond lekker op tijd naar bed. Van de week de laatste stageweek op de OOBM. Vannacht hopelijk even goed slapen en dan kunnen we er weer helemaal tegenaan! 
Een hele dikke knuffel vanuit hier voor jullie! Kus van de kakkerlakkenverdelgers aka vogelspotters aka verzopen katjes aka schattige meisjes.